Wilde hyacint (boshyacint)
Hyacinthoides non-scripta
- Bloeitijd vanaf midden april tot eind mei
- Hoogte gemiddeld 30 centimeter
- Inheems in West-België, in Nederland verwilderd
- Bol
- Blauwe, trosvormige bloemen
- Geurend
- Liefhebber van halfschaduw
De wilde hyacint is een echte schoonheid voor je geveltuin of boomspiegel.
Wilde hyacint (boshyacint)
Hyacinthoides non-scripta
De wilde hyacint is een echte schoonheid. De klokvormige bloemen hangen aan een zijde van de circa 30-35 centimeter lange steel. Ze zijn in oorsprong blauw van kleur. Regelmatig komen witte en in een enkel geval roze exemplaren voor. De bloemen van de wilde hyacint geuren.
De wilde hyacint is van oorsprong inheems in West-Europa. In Nederland werd dit bolgewas vooral op landgoederen in de duinstreek aangeplant als stinsenplant. Een stinsenplant is een exoot die in de zeevaarderstijd werd meegenomen en uitgeplant is bij landhuizen en kastelen. Net als die andere geveltuin favoriet, de oosterse anemoon. Van daaruit is de wilde hyacint verwilderd tot in de binnenduinen. En hij komt – zeldzaam – voor in de hellingbossen van Zuid-Limburg.
De Latijnse naam van de wilde hyacint – hyacinthoides non-scripta – kan voor verwarring zorgen. Vroeger werd deze bol scilla non-scripta genoemd. Onder de naam scilla is tegenwoordig de sterhyacint bekend. Overigens ook een prachtig blauwbloeiend bolletje, net als de wilde hyacint geschikt voor verwildering in een geveltuin of onder een boomspiegel.
De bol van de wilde hyacint houdt van een standplaats onder loofbomen, met een voorkeur voor eiken en beuken. Hij groeit prima onder struikgewas en staat liever niet in de volle zon. Hij kan goed toegepast worden in boomspiegels en in een geveltuin in de halfschaduw. Je plant de bollen in de herfst voor bloei in het daarop volgende voorjaar.
Zelf zaaien kan ook. De wilde hyacint is een koudekiemer. Dat wil zeggen dat voor de rijping van de zaden eerst een warmere periode van twee tot vijf weken nodig is waarin de zaden vocht op kunnen nemen, gevolgd door een periode van rust met matige vorst (tot min vijf). Je zaait ze dus in de herfst, waarna ze in het voorjaar kleine bolletjes vormen. Deze zullen pas het jaar daarop bloeien.
De natuurlijke zaaisituatie kan worden nagebootst door de zaden eerst een nacht te laten wellen in lauw water en vervolgens enige weken in de vriezer te stoppen. Succes is daarmee echter niet altijd verzekerd.
De wilde hyacint ‘blue bell’ is geen bol die gemakkelijk aanslaat, omdat hij nogal wat eisen stelt aan de perfecte standplaats. Niet te rijke rond, maar zeker niet te arm. Niet te zuur, maar ook niet te kalkrijk… Heeft hij eenmaal zijn plekje gevonden, dan verrast hij je jaar na jaar op steeds meer geurende bloemen.
De boshyacint (de bastaard van de wilde en Spaanse hyacint) en de Spaanse hyacint zelf stellen minder eisen aan de grond en slaan daardoor gemakkelijker aan. Maar ja, wie wil er nu een hyacint zonder geur…
Het sap van hyacinten dat bij kneuzing vrijkomt, is licht toxisch en kan wat huidirritatie veroorzaken.
De wilde hyacint is voor de bestuiving afhankelijk van hommels en zweefvliegen. Hij levert daarmee een bijdrage aan de biodiversiteit.
Honingbijen en solitaire bijen, met name de roodpotige groefbij, halen nectar als voeding uit de bloem. De wilde hyacint is een belangrijke voedselleverancier voor deze bijen in het vroege voorjaar, wanneer er nog niet zoveel keuze is.
De wilde hyacint vermeerdert zich op zijn natuurlijke standplaats gemakkelijk door uitzaaiing en door de aanmaak van bijbolletjes (extra bolletjes die zich vervolgens losmaken van de oorspronkelijke bol).
Helaas zijn er in Nederland vrijwel geen zuivere hyacinthoides non-scripta meer. De in Zuidwest-Europa inheemse Spaanse hyacint – hyacinthoides hispanica – lijkt erg op de wilde hyacint, maar geurt niet. Deze bol is veel geïmporteerd en aangeplant in tuinen.
De bloemen van de Spaanse hyacint hangen rondom de stengel, waar deze bij de wilde hyacint naar een kant hangen. De bloemsteel van de Spaanse hyacint is langer, zo’n 40 centimeter. En hij heeft bredere bladeren. Hij staat juist liever in de volle zon dan in de schaduw en doet zijn zuidelijke inborst daarmee eer aan. De Spaanse hyacint wordt door tuincentra vaak in een gekweekte mix van blauwe, roze en witte bloemen aangeboden. Door kruisbestuiving zijn bastaarden ontstaan tussen de twee rassen, waaruit alleen niet geurende exemplaren zijn voortgekomen. Deze worden boshyacint genoemd. De boshyacint heeft de wilde hyacint inmiddels verdrongen.
Dit is niet de enige bedreiging voor de wilde hyacint. Ook de voortschrijdende ontbossing vormt een serieus probleem.
In Engeland komt de hyacinthoides non-scripta (wilde hyacint) nog wel in zijn zuivere vorm voor en is daar bekend als de blue bell. De blue bell is een tikje dieper blauw van kleur dan de boshyacinten die onze bossen met een tapijt bedekken.
De naam hyacint komt uit de Griekse mythologie. Hyacinthus was een Spartaanse prins en een halfgod. Hij werd aanbeden door de god Apollo. Volgens de overlevering werd Hyacinthus tijdens een wedstrijd discuswerpen dodelijk geraakt. Om te voorkomen dat de god Hades het lichaam van Hyacinthus mee kon nemen naar de onderwereld, schiep Apollo uit het bloed van Hyacinthus een bloem: de hyacint.
Als teken van diepe rouw buigt de wilde hyacint altijd zijn hoofd. Hij werd vroeger regelmatig als treurbloem afgebeeld op grafzerken.
Mis je nog iets of heb je een vraag? Laat dan hieronder je reactie achter.
De wilde hyacint is een van onze Boomspiegel Besties.
