De Leidse regentonnenrevolutie - Guerrilla Gardeners

De versteende stad Leiden kleurt langzaam steeds groener: met succes stimuleert de gemeente haar inwoners om massaal stoep- en geveltuintjes aan te leggen. Steeds meer boomspiegels worden geadopteerd en transformeren in vrolijke levende kunstwerken. De straten ogen opeens veel vriendelijker en schoner. Wat hebben deze kleine strookjes groen een enorme impact op de woonbeleving! Maar hoe zorg je dat het kleurrijk blijft en niet verdort tot 50 tinten bruin? Hoe verzorg je gemakkelijk al het nieuwe groen voor jouw deur?

Het idee: dorpspomp 2.0

Terwijl Ann Keesenberg in het warme voorjaar van 2020 een paar keer met een volle gieter door haar hele huis op en neer wandelt om haar gloednieuwe geveltuin, bloembakken en geadopteerde boomspiegel te bewateren, valt haar oog op de regenpijp. Pal naast haar geveltuin, loopt het uit op de stoep. Zonde! Is het niet logischer om het regenwater op te vangen en weer in te zetten voor al het groen op straat?

Steeds meer geveltuintjes ontpoppen zich in de stad, daardoor trekt haar oog meer en meer naar alle ongebruikte regenpijpen aan de voorgevels. Bij nader onderzoek blijkt er een vergunning nodig te zijn voor het plaatsen van een regenton in de openbare ruimte.

Maar wat als haar hele straat of hele stad regentonnen neer zet voor gemeenschappelijk gebruik? Een soort ‘dorpspomp 2.0’, waar het opgevangen regenwater gemeenschappelijk gebruikt wordt voor het bewateren van al het buurtgroen en waar buren elkaar al water tappend ontmoeten bij een praatje. De sociale cohesie wordt in de anonieme stad vergroot, terwijl de straten bijna vanzelf groener worden.

Foto: boomspiegel van Groengroep Groenoord-Zuid

Aan de slag

Om verder te komen dan een idee, klopt Ann aan bij haar wijkambassadrice Anja Möltgen, die wijkgenoten helpt om groener te wonen. Direct enthousiast betrekt Anja ook Ronald van der Steen, projectleider ‘Jaar van de Tuin’ (gemeente Leiden) en Katja Jordanova, Groengroep Groenoord-Zuid, bij dit plan.

Met de droge zomers van afgelopen jaren nog sterk op hun netvlies gebrand, streven zij ernaar de regentonnen in het voorjaar 2021 al geplaatst te hebben, zodat iedereen het opgevangen regenwater volop kan gebruiken in de lente en zomer. Fonds1818 honoreert hen een bedrag voor een nog onuitgewerkt plan van 10 regentonnen in 2 wijken.

Regenton gezocht!

In de tussentijd vindt Anja een smalle regenton, die zelfs op de smalste Leidse stoep past: een prachtig circulair economisch project van kunstenaar Guido de Vries uit Deventer. Hij tovert afgekeurde industriële bakken, afval dus, om tot regenton. Deze tonnen worden al volop in Zwolle ingezet.

Het is een compacte ton met het formaat van één stoeptegel. Dat valt dus binnen de diepte van een geveltuin! Deze regentonnen kunnen daarom vergunningsvrij in de openbare ruimte geplaatst worden. Ook ontstaat zo het idee om de stoeptegels, die vers uit de Leidse straten zijn gewipt voor geveltuintjes, circulair te gebruiken om de ton op te hogen voor de gieter. Opeens is het een buitengewoon circulair project:

de regenton zelf
de stoeptegels onder de regenton
het regenwater

Foto: Guido en Ann bij hun regenton

De volgende uitdaging dient zich aan. Veel adressen hebben een regenpijp, maar geen groen. Andere wél groene straten zijn weer zonder regenpijpen. Na een kleine zoektocht is het een heel inclusief project geworden: koopwoningen, particuliere huur- en sociale huurwoningen, maar ook een buurthuis/plantenasiel en een dierenkliniek doen mee met in totaal niet 10, maar 20 gemeenschappelijke regentonnen!

Met dank aan Fonds 1818 kunnen de deelnemers tegen een eigen bijdrage van €20 de regenton aanschaffen. Op een zonnige zaterdag in april 2021 installeren wij met handige buren en Groengroep Groenoord Zuid de regentonnen, en vullen wij samen de plantenbakken op de ton met fleurige bloemen, die we van gemeente Leiden krijgen. Een waar buurtfeest!

Bekijk een filmpje (vanaf minuut 7:30) >

Foto: Katja en Anja op pad met een regenton

Heel Leiden veroveren

Een half jaar na het bloeiende succes van dit project, gaat gemeente Leiden het dorpspomp 2.0-plan in samenwerking met Fonds1818 en woningcorporatie Portaal verder uitrollen in de rest van Leiden.

Deze ronde heeft Guido 40 regentonnen voor ons kunnen maken! Dankzij de bijdrage van Fonds1818 is de gevelregenton nu zelfs helemaal gratis! De regentonnenrevolutie is begonnen!

Zo’n regenton ook in jouw buurt?

Inmiddels zijn wij in gesprek met een bedrijf, dat de regenton wellicht als vast product in hun assortiment wil opnemen, zodat deze gevelregenton voor meer buurten en ook voor andere gemeenten beschikbaar wordt. Hiervoor zijn wel grote aantallen nodig om het maken van de benodigde mal rendabel te maken.
Is dit ook iets voor jouw buurt of gemeente? Neem dan contact met ons op.

Foto: de smalle regenton – let ook op de planten bovenop!

Voor Leidse inwoners

Neem contact op met jouw Gagoed-wijkambassadeur.

Voor Leidenaren is er nu trouwens ook een regentonsubsidie ‘€100 voor 1000L’ via het Hoogheemraadschap Rijnland voor eigen voor- en achtertuin.

Naar de regentonsubsidie >

Voor inwoners uit andere gemeenten

Neem contact op met Gemeente Leiden, dan kunnen we dit samen mogelijk maken!

email naar Samen aan de Slag >

Ann woont in de wijk Groenoord-Zuid in Leiden. In deze wijk is de afgelopen tien jaar heel wat tegel en gras omgetoverd in een bloemenfeest.

Eerste publicatie blog 17 november 2021. Opnieuw gepubliceerd 11 november 2022.

Lees het interview met Katja van de groengroep >

Reacties

Emma schreef:

18 november 2021 om 20:33

Het mailadres samenaandeslag@leiden.nl waarnaar wordt verwezen bestaat niet…

Beantwoorden
1. Jenny schreef:
  
  19 november 2021 om 10:34
  
  Hoi Emma, het moet zijn: aandeslag@leiden.nl. In het blog is het aangepast. Dank voor je seintje en excuus voor het ongemak!
  
  Beantwoorden
Jenny schreef:

19 november 2021 om 09:52

Ai, niet goed Emma! Gaan we meteen achteraan!

Beantwoorden
Sarie Birkenstock schreef:

19 november 2021 om 17:28

Heel graag, heb vier boomspiegels te verzorgen en sleep gieters vol uit de kade om voldoende water te krijgen. Dit zou heel erg helpen en staat super leuk zo tussen de planten

Beantwoorden
Leonor schreef:

20 november 2021 om 11:13

Hoeveel liter is deze smalle regenton? Ik zoek een ton van 300liter:)

Beantwoorden
1. Jenny schreef:
  
  21 november 2021 om 10:07
  
  100 tot 110 liter. Helaas geen 300…
  
  Beantwoorden
Jan Willem Broekema schreef:

25 november 2021 om 09:09

Wij wonen in de Merenwijk en ik zoek al tijden naar een regenton oplossing. Mijn regenpijpen, een in de voortuin, een in de achtertuin, stromen namelijk rechtstreeks in het riool en dat vind ik zonde. Zo’n hoge smalle regenton zou zowel voor als achter een fraaie oplossing zijn. De ton in de voortuin kan door alle omwonenden gebruikt worden en brengt ze misschien op goede ideeën. Wat kunnen we regelen? Er staan hier 50 identieke huizen.

Beantwoorden
1. Jenny schreef:
  
  25 november 2021 om 13:31
  
  Hoi Jan Willem, wow dat klinkt geweldig! Mail je naar het mailadres dat in het blog staat? De initiatiefnemers in Leiden zijn zelf de interesse en mogelijkheden voor productie aan het inventariseren.
  
  Beantwoorden
Pauline schreef:

9 december 2021 om 18:24

Wat een geweldig idee! Ik woon in een appartementencomplex (Den Haag) en verwacht ook heel wat gesjouw met water volgend jaar voor de 10 boomspiegels die ik heb ingezaaid met jullie boompiegelzadenmix 🙂 Dom vraagje misschien maar wat nu als de regenton vol is? Is er een overloopmechanisme of iets dergelijks?

Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Wij versturen met: verzendmethoden

Betaalwijzen: betaalmethoden