Stadsecoloog Floris Brekelmans vindt Guerrilla Gardening „een fantastische manier om mensen te betrekken bij het vergroenen van hun leefomgeving.“ Wel heeft hij een paar aandachtspunten voor Guerrilla Gardeners die aan de slag willen voor biodiversiteit. Zo ziet hij het liefst dat de Guerrilla Gardeners braakliggende terreinen met rust laten zodat deze gebieden kunnen verwilderen. „Ik ben fan van braakliggende terreinen.“
De meeste grote steden hebben tegenwoordig een of meerdere stadsecologen. Floris is een van de drie stadsecologen van Utrecht. Op een sombere namiddag begin december staat hij de Guerrilla Gardeners uitgebreid te woord. Hij heeft weinig tijd, maar is enthousiast en heeft veel te vertellen waardoor het toch een uitgebreid gesprek wordt.
Als stadsecoloog heeft Floris een belangrijke rol in het bepalen van het groenbeleid en het opzetten van beheer voor de stad Utrecht. „Alles doen we vanuit de motivatie om te zorgen voor meer biodiversiteit in de stad. We willen dat de stad een plaats is waar ‘rood’ (wonen) en ‘groen’ met elkaar in balans is. Als mens profiteren we van de goede kanten van groen en biodiversiteit: het zorgt voor gezond stedelijk leven.“ Floris constateert ook dat er onder stadsbewoners steeds meer behoefte is aan groen. Bewoners vragen de stad om meer en beter groen.
Nieuwe plekken voor groen
Steden zijn steeds belangrijker voor de biodiversiteit. Floris: “Inmiddels woont meer dan de helft van de aardbewoners in stedelijk gebied. De interactie tussen mens en natuur – belangrijk voor het draagvlak voor natuurbescherming – vindt dus ook steeds meer in de stad plaats. Gelukkig zijn veel steden rijk aan biodiversiteit en springen ze er wat soortenrijkdom betreft soms uit boven het buitengebied.”
Een grote uitdaging voor Utrecht is de enorme groei van de stad. Floris: „Er komen steeds meer mensen, dus je moet steeds beter kijken hoe je het groen kunt inrichten.“ De groei van de stad betekent dat Utrecht steeds moet zoeken naar nieuwe oplossingen om groen te behouden of te laten toenemen.
Nieuwe mogelijkheden zijn bijvoorbeeld groen op daken. De ‘traditionele’ sedumdaken voldoen niet per sé. „Met een ander type groendak kun je meer bereiken. Bruine daken waarbij je start met grind en zand. En daarna laat je de successie (de natuurlijke opvolging van soorten, red) zijn gang gaan: je laat de planten groeien die er zich natuurlijk vestigen.”
Utrecht kijkt ook naar het toevoegen van groen op een heel vernieuwende wijze. Dit is te zien in het plan voor torenflats bij de jaarbeurs. Op deze flats ‘Wonderwoods’ moeten bomen gaan groeien. De bomen zijn inheemse soorten van de Utrechtse Heuvelrug.
Tegels weghalen
Wat kunnen mensen nu zelf doen? Floris is positief over Guerrilla Gardening: „Het betrekt mensen bij het groen. We weten dat groen veel goeds doet voor mensen, dus dat is positief. Het brengt je ook in contact met je buren. Je bent op straat bezig, mensen komen je iets vragen, je maakt een praatje.“
Guerrilla gardenen met oog voor biodiversiteit betekent vooral werken met planten die van nature hier voorkomen. De paardebloem is bijvoorbeeld een belangrijke plant die voedsel levert voor bijen (een drachtplant). En deze plant bloeit ook nog eens lang. Er zijn nog veel meer soorten die waardevol zijn voor wilde bijen en andere insecten. De tips van Floris voor deze inheemse soorten zijn hier te vinden.
Het aanplanten van inheemse soorten begint in de eigen tuin en in de eigen leefomgeving, in de eigen straat en wijk. „Focus zo dichtbij mogelijk: zo vind je plekken die we normaal niet zouden vinden. Je kent je eigen straat het beste.“
Je kunt helemaal dicht bij huis beginnen met het weghalen van tegels voor het huis. Floris ziet dat iedereen samen zo een grote impact kan hebben. „Als je dit gaat becijferen dan kom je aan zo’n 1 tot 2 m2 extra groen per woning, als een woning gemiddeld 5 meter breed is. Dit zet behoorlijk zoden aan de dijk. En naast groen heb je zo ook extra waterberging. Het water gaat direct de grond in.“
Braakliggende terreinen
Met stip het belangrijkste punt dat Floris voor de Guerrilla Gardeners heeft is om braakliggende terreinen met rust te laten. „Voor het meeste groen in de stad sturen we met beheer. Zo’n braakliggend terrein is de enige plek waar de natuur z’n gang kan gaan. Als je het maar lang genoeg zijn gang laat gaan krijg je een bos.“
Het eerste jaar is zo’n plek op het oog kaal. Maar er spelen zich veel processen af. Schimmels en bacteriën doen hun ondergrondse werk. De eerste zaadjes gaan al kiemen. „Op het moment dat de sloopkogel en graafmachines van terrein af zijn dan gaat de natuur al zijn gang. De eerste jaren zal het nog tamelijk zandig ogen, daarna zal de diversiteit explosief toenemen.“
Floris ziet nog een ander voordeel van braakliggende terreinen: „Voor kinderen is een braakliggend terrein het vetste terrein dat er is. Het is een plek waar ze in contact komen met echte stadsnatuur. Het aantal soorten bijen of vlinders is hier groter dan bij standaardbeheer. Deze terreinen voegen echt wat toe. Ik ben fan van braakliggende terreinen.“
We zijn benieuwd wat je van dit artikel vindt. Helpt het je bij je eigen guerrilla tuinen? Heb je een andere invalshoek die je mist?
We horen het graag! Laat een reactie achter onder dit artikel.
geweldig idee we kunnen hier nog wel groen gebruiken !