De bijzondere bij

De bijzondere bij

door | feb 6, 2019 | Guerrilla Gardeners, Inspiratie

Met de smaak van aardbeien in je mond doezel je even weg. Je voelt de warmte van de zon op je huid. Heerlijk deze picknick! Nog even lekker wegdromen en dan…mmmm… een appel? Of liever een peer?

Als wetenschappers gelijk krijgen zou in de toekomst een heerlijke zomerse picknick als deze er wel eens heel anders uit kunnen zien. Dat komt door de achteruitgang van bestuivers zoals bijen.

De gevolgen van het verdwijnen van bijen zijn enorm. Dit zijn er een aantal:

  • minder groenten en fruit
  • je bord met eten wordt duurder
  • veel minder bloempracht – verlies van diversiteit
  • en tja… de bij is er niet meer

Wat is er aan de hand?

Vorig jaar was een Duits onderzoek heel erg in het nieuws: in de afgelopen 25 jaar is de hoeveelheid insecten met 75 % afgenomen. Deze cijfers gelden ook voor Nederland. Inzoomend op de bij (woordkeus niet bedoeld om grappig te zijn), zien we dat ook onze gevleugelde vriend bedreigd is. Van de 350 soorten (wilde) bijen staat meer dan de helft een lijst van soorten die dreigen te verdwijnen (de zogenaamde Rode Lijst).

Minder groenten en fruit

Appels, peren en aardbeien zijn allemaal vruchten die door bijen en andere insecten bestoven moeten worden. Zonder bezoek van bijen en de bevruchting van de bloem die daar op volgt ontstaat geen fruit of zaad. Maar ook ‘gewone’ landbouwgewassen zijn afhankelijk van de bestuiving door insecten. Denk aan prei, ui en tuinboon. “Plaats maar wat extra bijenkasten” denk je dan misschien. Helaas, dat gaat het niet oplossen. Juist de wilde bijen en zweefvliegen dragen fors bij aan bestuiving.

Het eten op je bord wordt duurder

Het is een kwestie van vraag en aanbod. Als er minder aanbod is van groente en fruit, dan wordt het duurder. “Mij heb je niet zomaar” denkt de mens, en verzint een andere manier om bloemen te bestuiven. We kunnen toch ook zelf met kwastjes onze landbouwgewassen bestuiven? Nou… goed gaat dat niet werken: insecten zijn veel efficiënter in bestuiven dan mensen. En al die mensen moet je ook nog eens loon betalen, dus dat eten wordt sowieso duurder.

Veel minder bloempracht – verlies van diversiteit

Bijen bestuiven natuurlijk niet alleen planten die wij kunnen eten. Ze spelen ook een belangrijke rol bij het bestuiven van wilde planten. In Nederland wordt zo’n 80% van de inheemse plantensoorten door insecten bestoven. Onwaarschijnlijk dat iemand al die planten met kwastjes gaat bestuiven… Grassen en andere planten die door de wind bestoven worden blijven in ons landschap over. Dat ziet er saai uit. Maar nog belangrijker: dieren en planten zijn onderling van elkaar afhankelijk, het ‘ecosysteem’ dat we hebben dondert in elkaar. 

De bij is er niet meer

Het lijkt in bovenstaande tekst bijna alsof het alleen om de mens draait. Maar de bij mag er toch ook zijn omdat de bij er mag zijn? Ze zijn er al 25 miljoen jaar. Kunnen we het ons verantwoorden dat wij mensen ervoor zorgen dat er geen bijen meer zijn?

Wat kun je zelf doen?

Veel wilde bijen hebben een specifieke voorkeur voor bepaalde soorten inheemse planten. Hoe diverser het landschap, hoe meer hoekjes met allerlei soorten bloemen hoe beter. Landbouwgif is een reden voor de achteruitgang. Kies dus voor gifvrije zaden en planten, biologisch dus.
Dus weg met de monotone veldjes, op naar een divers, bloeiend landschap.

Help door gifvrije inheemse planten te zaaien waar wilde bijen op afkomen.

Er zijn diverse aanbieders van inheems en biologisch zaad, zoals Cruydt-Hoeck. In onze bloembommen zitten zaadjes van bloemen waar bijen blij van worden, echter zitten hier ook nog zaadjes van exoten in. Dat kan dus beter! We experimenteren op dit moment met diverse mengsels inheems (bijen)zaad. Hopelijk kunnen we deze ook snel aanbieden in de winkel.

In volgende blogs gaan we verder in op wat je zelf kunt doen!

Wil je meer lezen?

De informatie uit deze blog komt uit: